Бо барканории Бег Сабур аз вазифаи раиси Хадамоти алоқа бисёриҳо умед доштанд, ки ниҳоят вазъи интернет дар Тоҷикистон беҳтар хоҳад шуд. Аммо пас аз нишасти матбуотии раиси нави Хадамот, Исфандиёри Саъдулло, маълум гашт, ки тағироте дар сиёсати алоқа нахоҳад буд.

Ҳамон тавре ки Бег Сабур солҳои зиёд барои нархи баланди интернет, суръати паст ва маҳдудиятҳои пайваста баҳонаҷӯӣ мекард, Исфандиёри Саъдулло низ ҳамон стратегияро интихоб кард: гуноҳи ҳамаи камбудиҳоро ба гардани мардум, хусусан блогерон бор кардан.

Интернет суст аст, айби блогерон?

Вақте ки раиси нави Хадамот сабаби суръати пасти интернетро афзоиши корбарон ва блогерон медонад, пас ин маънои онро дорад, ки ҳукумати Тоҷикистон намехоҳад масъулияти вазъи интернетро бар дӯш бигирад. Чаро?

• Масъала дар блогерон нест, балки дар сиёсати инҳисорӣ аст. Дар Тоҷикистон танҳо чанд ширкате фаъолият мекунанд, ки интернетро таъмин мекунанд, ва ҳамаи онҳо зери назорати комили давлат қарор доранд.
• Масъала дар нархи гарон ва маҳдудиятҳои сунъӣ аст. Тоҷикистон яке аз гаронтарин интернетҳоро дар минтақа дорад, вале сарфи назар аз маблағи ҳангуфте, ки мардум барои интернет пардохт мекунанд, сифати он ба талабот ҷавобгӯ нест.
• Масъала дар набудани рақобати озод ва фасод аст. Ҳар як сомонӣ, ки мардум барои интернет пардохт мекунанд, аз як қатор ниҳодҳои фасодзада мегузарад, ки пеш аз расидан ба хизматрасонӣ, қисми зиёдаш дар ҷайбҳои мансабдорони баландпоя меравад.

Исфандиёри Саъдулло — идомадиҳандаи сиёсати Бег Сабур

Гузоришҳои байналмилалӣ нишон медиҳанд, ки Тоҷикистон дар қатори 5 кишвари охирин бо сусттарин интернет қарор дорад. Чаро? Зеро мансабдорони соҳаи алоқа ба ҷои беҳтар кардани инфрасохтор ва дастрасии мардум ба интернет, кушиш мекунанд, ки гуноҳро ба гардани истифодабарандагон бор кунанд.

Ба ҷои он ки интернетро беҳтар кунанд, онҳо мегӯянд:

• Айби блогерон аст, ки интернет суст шудааст!
• Айби истифодабарандагон аст, ки интернет гарон аст!
• Айби мардум аст, ки аз суръати пасти интернет шикоят мекунанд!

Ягон рақами воқеӣ, ягон стратегияи мушаххас барои беҳбудӣ – танҳо баҳонаҳои нав барои идомаи сиёсатҳои кӯҳна.

Интернети Тоҷикистон – монополия, маҳдудият ва беадолатӣ

Барои чӣ дар Қирғизистон интернет $0,17 барои 1 ГБ аст, дар ҳоле ки дар Тоҷикистон $1,65 аст? Чаро Қирғизистон, Ӯзбекистон ва ҳатто Афғонистон интернети беҳтар ва арзонтар доранд, аммо Тоҷикистон ҳамоно дар ҷои охир боқӣ мемонад?

Посухи ин саволҳо равшан аст: ҳеҷ манфиат ва ҳавасмандие барои тағир додани вазъ вуҷуд надорад. Танҳо ваъдаҳои холӣ ва маҳдудиятҳои нав.

Хулоса: Ҳеҷ чиз тағйир намеёбад

Ҳукумати Тоҷикистон ва Хадамоти алоқа ҳеҷ гоҳ масъулияти вазъи интернетро бар дӯш намегиранд. Онҳо ҳамеша касеро ё чизеро гунаҳкор мекунанд – блогерон, истифодабарандагон, ширкатҳои хориҷӣ, ҳатто обу ҳаво.

Барои ҳамин, гарчанде ки раҳбар иваз шуд, сиёсати маҳдудият, нархи гарон ва интернети суст тағйир намеёбад. Тоҷикистон ҳамоно дар радабандиҳои ҷаҳонӣ дар поён мемонад, ва мардум маҷбур мешаванд, ки барои суръати пасттарин нархи баландтаринро пардохт кунанд.

Раиси нав, вале сиёсат ҳамоно кӯҳна.