Созмони Амният ва Ҳамкорӣ дар Аврупо (САҲА) эълон кард, ки нозиронаш интихоботи порлумонии моҳи марти Тоҷикистонро назорат намекунанд.
Дафтари Ниҳодҳои Демократӣ ва Ҳуқуқи Инсон (ДНДҲИ) рӯзи 4 феврал бо нашри изҳороте гуфт, ки «набудани кафолати сабти ном ва аккредитатсияи нозирон аз ҷониби мақомот» сабаби даст кашидани ин созмон аз назорати интихобот шуд.
Мария Телалян, роҳбари ДНДҲИ, изҳор дошт:
«Набудани кафолати расмӣ дар бораи он ки нозирони мо метавонанд як моҳ пеш аз интихобот кори худро анҷом диҳанд, моро водор сохт, ки аз ин раванд дурӣ ҷӯем.»
Мавқеи мақомот ва мушкилоти нозирон
Комиссияи марказии интихоботи Тоҷикистон (КМИР) аз суҳбат дар ин бора худдорӣ карда, танҳо гуфт, ки дар асоси «мактуби расмӣ» метавонанд посух диҳанд.
Пештар, дар нишасти моҳи январ дар Душанбе, намояндагони САҲА гуфта буданд, ки барои назорати интихоботи Тоҷикистон 11 коршиноси байналмилалӣ ва 150 нозири кӯтоҳмуддатро сафарбар мекунанд.
Аммо, тибқи изҳороти ахири САҲА, ҳарчанд ҳайати нозирон 22 январ ташкил шуд, гурӯҳи коршиносон, ки қарор буд дар Душанбе ҷойгир шаванд, натавонистанд ба фаъолияти худ оғоз кунанд.
Вазъи интихоботи порлумонии Тоҷикистон
Интихоботи порлумонии Тоҷикистон 2 марти соли 2025 баргузор мешавад.
63 узви Маҷлиси Намояндагон барои муҳлати панҷ сол интихоб мегарданд.
Дар ҳоли ҳозир, аксари курсиҳои порлумонро Ҳизби халқӣ-демократии Тоҷикистон, ки ҳизби ҳоким аст, дар ихтиёр дорад. Ҳизбҳои аграрӣ ва ислоҳоти иқтисодӣ мутаносибан бо доштани 7 ва 5 вакил фраксияҳои худро ташкил додаанд. Ҳизби коммунист ду вакил дорад, дар ҳоле ки ҳизбҳои сотсиалистӣ ва демократӣ ҳар кадом як курсӣ доранд.
Аксари ин ҳизбҳо аз сиёсатҳои ҳукумат ошкоро ҷонибдорӣ мекунанд ва аз ин рӯ онҳоро «ҳизбҳои кисагӣ» ё офаридаи ҳукумат меноманд.
Ҳизби сотсиал-демократи Тоҷикистон, ки қаблан ҳамчун ягона ҳизби мухолиф эътироф мешуд, дар интихоботҳои пешин ширкат кардааст, вале то ҳол ба порлумон роҳ наёфтааст.
Фаъолияти Ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистон (ҲНИТ), ки то соли 2015 дар порлумон намоянда дошт, аз ҳамон сол ба ин тараф дар кишвар манъ шудааст.
Назорати САҲА ва натиҷаҳои қаблӣ
САҲА то кунун ҳашт интихоботро дар Тоҷикистон назорат кардааст. Ҳамеша хулосаи нозирони ин созмон чунин будааст:
- Интихоботҳо ба меъёрҳои байналмилалӣ мутобиқ набуданд.
- Раванди интихобот шаффоф ва демократӣ сурат нагирифт.
Ҳамин тавр, худдории ин созмон аз назорати интихоботи навбатӣ шубҳаву нигарониҳоро дар бораи одилона ва шаффоф будани ин интихобот афзоиш додааст.
Больше на Хабарҳои Тоҷикистон – Садои мустақили мардум
Subscribe to get the latest posts sent to your email.