Додгоҳ дар Ямало-Ненетск Ҳокимшоҳ Таваров — яке аз шахсиятҳои маъруфи собиқи диаспораи тоҷиконро — ба 3 соли зиндон ва пардохти 400 ҳазор рубл ҷарима маҳкум кард. Ба қавли мақомоти Русия, ӯ дар ташкили “имтиҳонҳои сохта” барои гирифтани гувоҳномаи забони русӣ ба муҳоҷирон даст доштааст.
Ҳамроҳи ӯ ду нафар дигар — муаллима Марина Гернер ва корманди Институти давлатии забони русии ба номи Пушкин Артур Яҳёев — низ маҳкум шуданд.
Ин воқеа бо вуҷуди хусусияти ҳуқуқӣ, дар миёни ҷомеаи муҳоҷирон рамзи як раванд шудааст: фишор, назорат ва маҳдуд шудани фаъолияти мустақили диаспораҳо.
Аз ҳукми шартӣ то зиндони воқеӣ
Аввалан додгоҳи шаҳр ба Таваров 2,5 сол шартан дода буд. Аммо баъди шикояти додситонӣ, ҳукм сахттар шуд — зиндони реалӣ.
Бисёр коршиносон ва фаъолон бар онанд, ки додгоҳ мехост “нишон диҳад”, ки давраи мулоимат нисбат ба диаспораҳо анҷом ёфтааст.
Чаро ин парванда чунин баҳсбарангез шуд?
Парвандаи Таваров танҳо масъалаи ҳуқуқӣ нест. Он бо замони афзоиши:
- таблиғоти зидди муҳоҷирон дар телевизион ва шабакаҳои иҷтимоӣ,
- рейдҳо ва санҷишҳои оммавӣ,
- сиёсатҳои маҳдудкунандаи нав дар Русия алайҳи муҳоҷирон,
- талаби “назорати қатъӣ ба диаспораҳо”,
рост меояд.
Барои бисёр муҳоҷирон эҳсос мешавад, ки парванда “намунавӣ” буд:
ҳукм ҳамчун рамзи сиёсати нав — фишору тарсондани ҷомеаи меҳнатии тоҷикон.
«Милисаи тоҷик дар Русия»? Диаспора дигар мустақил нест
Дар солҳои охир як раванд равшан мешавад:
Русия кор бо диаспораҳои тоҷикро бештар ба ашхосе месупорад, ки ба сохторҳо ва мақомоти Тоҷикистон наздиканд.
Ба гуфти муҳоҷирон ва фаъолони ҷомеа:
- бисёр “раҳбарони диаспора” аз дохил идора мешаванд,
- рӯйхати фаъолон ва шахсони ноқулай ҷамъоварӣ мешавад,
- ҷавонон ва муҳоҷирон ба «сӯҳбатҳои пешгирикунанда» даъват мешаванд,
- ҳар касе ки мустақилона кор кунад — зери назорат ва фишор мемонад.
Дар миёни мардум мефаҳмианд:
«Диаспораи тоҷик дар Русия акнун бештар ба идораи амниятӣ монанд шудааст — на ташкилоти муҳофизкунандаи ҳуқуқи муҳоҷирон».
Муҳоҷирон байни ду фишор
Имрӯз муҳоҷири тоҷик аз ду тараф зери фишор аст:
Русия — бо сиёсати шадидтар алайҳи муҳоҷирон ва эҳсоси бегонагӣ дар ҷомеа;
Тоҷикистон — бо назорат, санҷиш ва наздик шудан ба диаспораҳо барои “идоракунии шаҳрвандон дар хориҷ”.
Муҳоҷири оддӣ, ки танҳо барои меҳнат рафтааст, ҳамакнун дар миёни сиёсат ва назорати ду кишвар қарор дорад.
Саволи калон
Ин ҳодиса нишон медиҳад:
Оё мо ба давраи аз байн рафтани диаспораи мустақили тоҷик ворид нашудаем?
Ҳоло на ҳама ҷавоб дорад. Аммо огоҳӣ вуҷуд дорад, ки:
- диаспораҳо ба воситаи назорат табдил мешаванд,
- садои муҳоҷири ҳақиқӣ ҳар рӯз пасттар мешавад,
- сиёсат ҷойи ҷомеаҳои худидораро мегирад.
Парвандаи Ҳокимшоҳ Таваров — на танҳо як ҳукм, балки нишонаи давраи нав аст.
Дар ин давра муҳоҷири тоҷик бояд:
- ҳушёр бошад,
- аз ҳуқуқи худ огоҳ шавад,
- ба иттилооти дуруст такя кунад,
- аз таҳқир ва фишор нагузарад,
- ва ҷонибдори диаспораи воқеан мустақили муҳоҷирон бошад.
Муҳоҷирон муҳоҷир намешаванд — онҳо шаҳрвандони Тоҷикистон ва қисми қудрати мардум ҳастанд.
Садои онҳо бояд шунида шавад — на идора карда шавад.
Шоҳиди ҳодисаи муҳим шудед?
Иттилоъ, акс ё видео фиристед — маводҳо махфона баррасӣ мешаванд.
