Изатулло Шарифзода, маъруф ба «Зоро», даргузашт — ӯ 12 сол зиндонҳои Тоҷикистонро бо дасти сахт идора мекард
Яке аз чеҳраҳои пурнуфузи сохторҳои қудратии Тоҷикистон, генерал-полковник Изатулло Шарифзода, ки бештар бо лақаби «Зоро» шинохта мешуд, дар синни 71-солагӣ даргузашт. Дар бораи фавти ӯ сармуҳаррири ҳафтавори «СССР» Сайёфӣ Мизроб дар саҳифаи худ дар Facebook иттилоъ дод.
Ба нақли ӯ, Шарифзода чанде пеш ба сактаи дил мувоҷеҳ шуда, дар рӯзҳои охир дар яке аз беморхонаҳои Душанбе табобат мегирифт.
Шахсияти калидӣ дар низоми қудратӣ
Аз соли 2006 то соли 2018 Шарифзода Сарраёсати иҷрои ҷазоҳои ҷиноятӣ (ГУИУН) назди Вазорати адлияи Тоҷикистон-ро роҳбарӣ мекард ва дар амал тамоми низоми зиндонҳои кишвар таҳти назорати ӯ қарор дошт.
Дар ин муддат ӯ яке аз нуфузмандтарин афрод дар сохторҳои амниятӣ маҳсуб мешуд ва қарорҳои ӯ ба тақдири ҳазорҳо маҳкумшудагон таъсир мегузоштанд.
Баъди шӯриши хунин дар зиндони шаҳри Хуҷанд дар ноябри соли 2018, ки тибқи иттилои расмӣ даҳҳо нафар кушта шуданд, ӯ аз вазифа барканор гардид. Ҳарчанд расман сабаб «баромадан ба нафақа» гуфта шуд, бисёр нозирон ин қарорро бо ҳодисаҳои Хуҷанд рабт медоданд.
Карьера ва обрӯи роҳбари «сахтгир»
Пеш аз роҳбарӣ ба зиндонҳо, Шарифзода мудири Раёсати корҳои дохилии шаҳри Душанбе буд ва худро ҳамчун роҳбари сахтгир ва решаканкунандаи ҷинояткорӣ муаррифӣ карда буд. Дар солҳои 2000-ум матбуот аз боздошти чеҳраҳои маъруфи ҷиноятӣ хабар медод ва ӯ дар миёни бархе расонаҳо ҳамчун шахсияти қотеъ маъруф шуд.
Ин фаъолият барои ӯ эътибор ва нуфузи ғайрирасмӣ овард, ки ба таъкиди коршиносон, ҳатто баъди ба нафақа баромадан низ то ҳадде боқӣ монда буд.
Нақдҳо ва даъвоҳои ҷомеа
Бо вуҷуди эътибори расмӣ, Шарифзода борҳо мавриди интиқоди созмонҳои ҳуқуқӣ ва наздикони маҳкумшудагон қарор мегирифт. Номи ӯ бо чанд масъала рабт дода мешуд:
- тартиботи шадид дар муассисаҳои ислоҳӣ;
- муроҷиатҳои сершумори хешовандони маҳкумшудагон дар бораи рафтори сахт ва шароити сангин;
- иддаоҳо дар бораи бадрафторӣ ва шиканҷа дар зиндонҳо, ки аз сӯи мақомоти расмӣ рад мешуданд.
Зиёда аз 300 волидони маҳкумшудагон боре бо аризаи дастаҷамъӣ хостори барканории ӯ шуданд, таъкид намуда, ки низоми зиндонҳо зери роҳбарии ӯ аз ислоҳ дур буд.
Мерос ва баҳогузорӣ
Фавти Изатулло Шарифзода поёнбахши як давраи муҳим дар таърихи низоми зиндонҳои Тоҷикистон шуд. Барои гурӯҳе аз мардум ӯ ҳамчун сарвари қатъӣ ва мубориз бо ҷинояткорӣ дар ёд мемонад. Барои дигарон — рамзи сахтгирӣ, ғайришаффофият ва мушкилоти ҷиддӣ дар низоми маҳбасҳо.
Бо ҳама баҳсҳо, нақши ӯ дар сохторҳои қудратии кишвар ва таъсир ба сиёсати иҷрои ҷазо нобаробар ва пурихтилоф арзёбӣ мешавад.
Шоҳиди ҳодисаи муҳим шудед?
Иттилоъ, акс ё видео фиристед — маводҳо махфона баррасӣ мешаванд.
