Ба муносибати ҷашни байналмилалии Наврӯз, имрӯз, 22-уми март, 697 нафар маҳкумшуда, аз ҷумла 34 зан, 3 ноболиғ ва беш аз 600 мард, бо амри бахшиши президент аз муассисаҳои ислоҳии Тоҷикистон озод карда шуданд.
Ин раҳоӣ қадами дувум дар доираи фармони бахшиши ҷазо мебошад, ки рӯзи 20-уми март аз ҷониби Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон ба имзо расид. Пештар, рӯзи 21-уми март, мақомот аз озод шудани 200 маҳбус, аз ҷумла 53 зан ва 27 ноболиғ хабар дода буданд.
Кадом муассисаҳо маҳбус озод карданд?
Тибқи иттилои расмии нашршуда аз ҷониби мақомоти судӣ ва Сарраёсати иҷрои ҷазои ҷиноятии Вазорати адлия, маҳбусон аз ин муассисаҳо раҳо шуданд:
- Муассисаи ислоҳии низоми пурзӯр дар шаҳри Душанбе
- Муассисаи тарбиявии ноболиғон ва тавқифгоҳи тафтишотии пойтахт
- Муассисаҳои ислоҳии низоми сахт ва муолиҷавӣ дар шаҳри Ваҳдат
- Муассисаи ислоҳии умумӣ дар ноҳияи Ёвон
- Муассисаи занонаи шаҳри Норак
- Тавқифгоҳи тафтишотии шаҳрҳои Хуҷанд ва Бохтар
Бахшиш чӣ гуна амалӣ мешавад?
Фармони бахшиш аз афв фарқ мекунад. Тавре ҳуқуқшиносон мегӯянд, бахшиш бар асоси аризаи шахсии маҳкумшуда ба номи президент сурат мегирад. Маҳкумшуда дар ариза гуноҳи худро эътироф намуда, аз роҳбари давлат дархости бахшиш мекунад. Пас аз баррасии комиссияи вижа, рӯйхати афроди қобили бахшиш ба имзои президент пешниҳод мешавад.
Ҷамшед Ёров, ҳуқуқшиноси тоҷик ва вакили дифоъ, дар суҳбат бо TajNews гуфт:
“Ин як раванди ҳуқуқӣ ва дар айни замон инсонгароёна аст. Онҳое, ки ба гуноҳи худ иқрор мешаванд ва омодагӣ барои ислоҳ нишон медиҳанд, метавонанд шомили бахшиш шаванд.”
Мақсад аз бахшиш чист?
Мақомоти кишвар мегӯянд, бахшиш ба муносибати Ҷашни Наврӯз сурат мегирад, ки ҳамчун рамзи навшавӣ, бахшиш ва зиндагии тоза ба шумор меравад.
Аммо ҳуқуқшиносон ва таҳлилгарон мегӯянд, ки афзоиши шумораи маҳбусон ва пур будани зиндонҳо низ метавонад яке аз сабабҳои қабули чунин қарорҳо бошад.
Дар гузориши солонаи Ваколатдори ҳуқуқи инсон дар Тоҷикистон омада буд, ки дар соли 2023, танҳо дар як муассисаи ислоҳии шаҳри Душанбе беш аз 300 маҳбус аз меъёр зиёд ҷой дода шуда буданд. Ба иттилои расмӣ, то моҳи январи соли 2024, дар зиндонҳои Тоҷикистон беш аз 13 500 нафар нигаҳдорӣ мешуданд.
Феҳрасти афвшудаҳо нашр намешавад
То ба имрӯз, номи маҳбусони озодшуда расман эълон нашудааст. Аз ин рӯ, маълум нест, ки оё дар миёни афвшудагон шахсоне бо парвандаҳои баҳсбарангез ё иттиҳомҳои дорои ангезаҳои сиёсӣ ҳастанд ё на.
Дар солҳои охир, созмонҳои ҳомии ҳуқуқ ва хешовандони баъзе маҳкумшудаҳо гуфтаанд, ки дар байни зиндониён хабарнигорон, фаъолони сиёсӣ ва шаҳрвандони бегуноҳе ҳастанд, ки бо парвандаҳои шубҳаовар зиндонӣ шудаанд.
Хулоса
Авфи бахшида ба Наврӯз имкони дуюм барои садҳо маҳбус фароҳам овард, то ба зиндагии озодона баргарданд.
Дар пасманзари афзоиши шумори зиндониён ва зарурати сабуксозии вазъ дар муассисаҳои ислоҳӣ, чунин иқдомҳо на танҳо як анъанаи миллӣ, балки як воситаи муҳими иҷтимоӣ ба шумор мераванд.
TajNews қазияи озодкунии маҳбусонро пайгирӣ мекунад ва дар сурати нашри феҳрасти номҳо, онро барои хонандагон дастрас хоҳад кард.