Уламои фиқҳи ҳанафӣ чунон системи ҳуқуқии пурбор ва гаронмояеро поягузорӣ ва дар амал татбиқ намудаанд, ки дар тули 1200 соли гузашта, маншури ҳуқуқии чаҳор имперотурии бузург монанди Аббосиҳо, Салҷуқиҳо, Усмониҳо ва Бобуриҳои ҳоким бар Ҳиндустон қарор гирифта ва системи ҳуқуқии Бритониё таъсири басазое гузоштааст. Системе, ки хидматгузори фарогиртарин мазҳаби исломии руи замин будааст. Усули фиқҳи ҳанафӣ онгуна суст, бепоя ва дур аз Қуръону суннат нест, ки дар муқобили дасисаҳои мусташриқин нобуд гардад.
Монанди соири мазоҳиби аҳли суннат фиқҳи ҳанафӣ низ бар далоил ва истинбототи муҳкаме устувор аст.
Имрӯз мушкили асосӣ набуди уламоест, ки ин андухтаи таърихиро ба таври комил фаҳмида, онро аз хилъати класикӣ ва қадимиаш берун оваранд ва аз сари нав дар қолаби маншури ҷадиди иҷтимоӣ, сиёсӣ, фарҳангӣ ва ҳуқуқӣ тадвин кунанд.
Дар дунёи мудерни кунунӣ эҷоди муассисаҳое, ки аз тавонмандии лозим барои тарбияти касоне, ки бар мутуни классикӣ ва қадимӣ огоҳии комил дошта ва бо истинод ба онҳо системи ҳуқуқии баруз ва ҷадидеро поярезӣ ва ба ҷомеаи инсонӣ тақдим кунанд, бузургтарин ҷиҳод аст.
