Дар як рӯйдоди бесобиқа, расонаҳо хабар медиҳанд, ки ҲАМОС ва Исроил пас аз 15 моҳи ҷанг дар Навори Ғазза ба мувофиқа расидаанд, ки ҷангро хотима диҳанд ва гаравгонҳои дар асоратбударо озод кунанд. Ин тавофуқ, ки метавонад таърихи наве дар минтақаи Ховари Миёна боз кунад, ба гуфтаи манбаъҳо, бо миёнаравии Қатар ва дастгирии Иёлоти Муттаҳида ба даст омадааст.
Шайх Муҳаммад ибни Абдурраҳмон, нахуствазири Қатар, эълон кардааст, ки оташбас аз рӯзи якшанбе, 19-уми январ, ба шарте амалӣ хоҳад шуд, ки ҳукумати Исроил шартҳои тавофуқро бипазирад. Ин дар ҳолест, ки Ҷо Байден, президенти Амрико, низ хабари мувофиқаи ду тарафро тасдиқ намуда, онро қадами умедбахш барои сулҳ дар минтақа арзёбӣ кардааст.
Ҷузъиёти тавофуқ: Оташбас дар се марҳила
Гарчанде тафсилоти комили тавофуқ ҳанӯз расман эълон нашудааст, расонаҳо навиштаанд, ки он аз се марҳила иборат хоҳад буд:
- Оташбаси 42-рӯза (6 ҳафта):
Марҳилаи аввал оташбаси муваққатиро дар назар дорад, ки 42 рӯз давом мекунад. Дар ин муддат бояд:- Гаравгонҳо иваз шаванд;
- Сарбозони исроилӣ тадриҷан аз Навори Ғазза хориҷ шаванд;
- Ҳуҷҷати ворид кардани кӯмакҳои башардӯстона ба Навори Ғазза тасдиқ шавад.
- Ивази гаравгонҳо ва рафъи муҳосира:
ҲАМОС ва Исроил ба ивази гаравгонҳо мувофиқа кардаанд. Ба гуфтаи манобеъ, ҳамчунин интизор меравад, ки маҳдудиятҳои сахт дар атрофи Ғазза сабук карда шаванд, то кӯмакҳои башардӯстона ба осонӣ ба мардуми ҷангзада расанд. - Муколамаҳои сулҳ ва барқарории субот:
Марҳилаи ниҳоӣ, ки пас аз оташбас оғоз мешавад, бояд шароитеро фароҳам оварад, ки ду тараф дар бораи ҳалли доимии низоъ ба музокира биншинанд.
Паёмадҳои ҷанг: Адади талафот
Ҷанг дар Навори Ғазза, ки аз нимаи моҳи октябри соли гузашта оғоз ёфт, барои ҳарду тараф талафоти азимеро ба бор овардааст. Ҳамлаи ҲАМОС ба Исроил боиси марги 1200 нафар ва гаравгон гирифтани 250 нафар шуд. Дар посух, Исроил амалиёти низомии шадидро алайҳи Ғазза оғоз кард, ки ба гуфтаи мақомоти беҳдоштии Ғазза, то ба ҳол 47 ҳазор нафарро кушта, 105 ҳазор нафари дигарро захмӣ кардааст.
Чаро ин тавофуқ муҳим аст?
Оташбас на танҳо метавонад ба хунрезиҳои шадиди беш аз як соли гузашта хотима бахшад, балки ба ояндаи сулҳ дар минтақа умеди тоза диҳад. Барои мардуми Ғазза, ки таҳти муҳосираи сахт қарор доранд, ин тавофуқ наҷоти ҳаётӣ хоҳад буд, зеро он ба ворид шудани маводҳои ғизоӣ, доруворӣ ва кӯмакҳои башардӯстона мусоидат мекунад.
Барои ҷомеаи байналмилалӣ, ин тавофуқ нишон медиҳад, ки миёнаравии дипломатӣ, махсусан бо иштироки кишварҳое чун Қатар ва Амрико, метавонад дар барқарории сулҳ нақши калидӣ бозад.
Чолишҳои пешорӯ
Бо вуҷуди ин, бисёре аз коршиносон ҳушдор медиҳанд, ки татбиқи тавофуқ метавонад душвор бошад.
- Ба мувофиқа расидани тарафҳо танҳо оғози кор аст. Ба эътидол овардани вазъ ва барқарор кардани эътимоди байни ду ҷониб метавонад солҳо вақт бигирад.
- Ҳамчунин, гурӯҳҳои ифротгаро метавонанд аз фурсат истифода бурда, амалиётҳои нави низомиро оғоз кунанд.
Сулҳ – ягона роҳ
Бо назардошти он ки ҷанг на танҳо боиси марги ҳазорон нафар шуд, балки аз нигоҳи иқтисодӣ, иҷтимоӣ ва равонӣ таъсири манфие ба минтақа гузошт, сулҳ ягона роҳи дурусти ҳалли ин низоъ мебошад.
Ҷаҳон имрӯз аз ҲАМОС ва Исроил интизори он аст, ки тавофуқро комилан риоя кунанд ва ба хунрезиҳои минбаъда роҳ надиҳанд. Танҳо бо риояи оташбас ва оғози муколамаҳои ҷиддӣ метавон ба сулҳи пойдор дар Ховари Миёна умед баст.
Оё ин тавофуқ сулҳро дар минтақа таъмин мекунад? Вақт нишон хоҳад дод. Аммо ҳар қадаме ба сӯи сулҳ арзиши бениҳоят дорад.
Больше на Хабарҳои Тоҷикистон – Садои мустақили мардум
Subscribe to get the latest posts sent to your email.