Раҳим Саидзода, вазири маориф ва илми Тоҷикистон, зимни нишасти матбуотӣ изҳор дошт, ки омӯзгорон бояд муттаҳид шуда, назди ӯ биёянд ва талаб кунанд, ки онҳоро ба кор таъмин намоянд.

Вазири маориф эътироф кард, ки норасоии кадрӣ яке аз сабабҳои паст будани сифати таҳсил дар кишвар мебошад. Ӯ гуфт, ки агар омӯзгорон тариқи озмун қабул шаванд, сифати таълим беҳтар мегардад, зеро онҳо барои нигоҳ доштани ҷойи кори худ бештар заҳмат мекашанд.

Ба гуфтаи Саидзода, дар Тоҷикистон омӯзгорони фанҳои дақиқ, хусусан барои синфҳое, ки бо забони русӣ таълим мегиранд, намерасанд. Бо вуҷуди ин, ӯ пешниҳод кард, ки омӯзгорони фанҳои дақиқ метавонанд дарси худро бо забони русӣ ё англисӣ гузаронанд, ҳатто агар синфи тоҷикӣ бошад.

Вазорат ният дорад, ки дар соли 2025 зиёда аз 500 омӯзгорро барои омӯзиши забони русӣ ба Русия фиристад. Ҳамзамон, 121 омӯзгори хориҷӣ барои таълим ба Тоҷикистон даъват шудаанд.

Ҳузури хонандагон дар дарс – масъулияти директорон?

Вазири маориф таъкид кард, ки таъмини ҳузури хонандагон дар дарсҳо вазифаи директорони мактаб ва шуъбаҳои маорифи шаҳру ноҳияҳост. Бо вуҷуди ин, ӯ нагуфт, ки ин талабот ба кадом меъёри ҳуқуқӣ асос дорад.

Ӯ зикр кард, ки пас аз интиқоди Эмомалӣ Раҳмон дар бораи ҳузури хонандагон ва омӯзгорон дар дарсҳо, вазорат ситоди корӣ ташкил кард ва ҳар ҳафта онлайн вохӯриҳо мегузаронад.

Ба гуфтаи вазир, ҳоло иштироки хонандагон дар дарсҳо хеле беҳтар шудааст ва танҳо 4,2% хонандагон ғоиб ҳастанд. Ӯ ин мушкилотро ҷаҳонӣ номида, гуфт, ки дар Англия ва Амрико низ чунин ҳолатҳо вуҷуд доранд.

Қонуни мақоми омӯзгор ва латукӯби омӯзгорон

Саидзода хабар дод, ки «Қонуни мақоми омӯзгор» таҳия шуда, барои баррасӣ пешниҳод шудааст.

Мақсади қонун ин аст, ки омӯзгорон танҳо ба таълим машғул бошанд ва ба корҳои дигар ҷалб нашаванд. Ӯ таъкид кард, ки ҳеҷ кас, ҳатто вазир, ҳақ надорад, ба дарси омӯзгор халал расонад.

Дар робита ба қазияи латукӯби омӯзгорон, вазири маориф гуфт, ки вазорат ба ВКД муроҷиат кардааст ва нисбати зане, ки омӯзгорро латукӯб кард, чораҳои маъмурӣ андешида шуданд. Ӯ таъкид кард, ки вазорат чунин ҳолатҳоро пайгирӣ мекунад.

Омӯзиши ҷавонон дар хориҷа ва мушкилоти бозгашт

Ба гуфтаи Саидзода, донишҷӯёне, ки бо барномаҳои “Дурахшандагон” ё “Россотрудничество” ба таҳсил ба хориҷа мераванд, зери назорати вазорат қарор доранд ва баъди хатми таҳсил бояд ба ватан баргарданд.

Ӯ гуфт, ки шахсан ин масъаларо назорат мекунад ва донишҷӯёне, ки ба кор қабул намешаванд, метавонанд ба вазорат муроҷиат кунанд.

Дар соли 2024 чанд ҳолат буд, ки донишҷӯёни тоҷик натавонистанд барои таҳсил ба хориҷа ворид шаванд. Ба гуфтаи вазир, вазорат ин донишҷӯёнро ба донишгоҳҳои Тоҷикистон фиристод.

Таҳсилоти фарогир ва мушкилоти кӯдакони имконияташон маҳдуд

Моҳи декабри соли 2024, ҳукумати Тоҷикистон «Консепсияи таҳсилоти фарогир» барои то соли 2045-ро тасдиқ кард.

Дар Тоҷикистон 1733 нафар кӯдак имкони рафтан ба мактабро надоранд. Барои онҳо омӯзгорони махсус вобаста шудаанд, ки ҳар рӯз дар хонаашон ба онҳо дарс мегӯянд.

Низоми баҳогузории 10-хола

Вазири маориф гуфт, ки низоми 10-холаи баҳогузорӣ пас аз озмоиш дар тамоми муассисаҳои таълимии кишвар ҷорӣ мешавад.

Айни ҳол, ин низом дар 140 мактаб аз тамоми минтақаҳои Тоҷикистон озмоиш мешавад. Ба гуфтаи ӯ, низоми 10-холаи баҳогузорӣ ба ҳама амалҳои муҳассилин баҳогузорӣ мекунад ва ба таҳлили беҳтари натиҷаҳои таълимӣ мусоидат менамояд.