Дар шабакаҳои иҷтимоӣ наворе паҳн шудааст, ки дар он Мавлавӣ Амонуддини Мансур, яке аз фармондеҳони Толибон, бо изҳороти таҳдидомез алайҳи Тоҷикистон суханронӣ мекунад.
Ӯ дар суханронии худ мегӯяд:
«Агар Иморати исломӣ иҷозат диҳад, гирифтани Тоҷикистон кори осон аст. Барои ин нерӯи зиёде лозим нест, танҳо муҷоҳидони Тахору Қундузу Бадахшонро мебарам, ки кофӣ хоҳад буд. Дар як рӯз вилояти Бадахшони Тоҷикистонро мегирем.»
Дар навори мазкур яке аз ҳозирин низ мегӯяд:
«Тоҷикистон ҳеҷ чизе надорад. Яктояшро задед, ҳама мегурезанд.»
Ин изҳорот дар ҳолате садо медиҳад, ки муносибатҳои Тоҷикистон ва Толибон ҳамоно пуртаниш боқӣ мемонад.
Кӣ Мавлавӣ Амонуддини Мансур аст?
Ба иттилои манбаъҳои огоҳ, Мавлавӣ Амонуддини Мансур як фармондеҳи шинохтаи Толибон ва аз тоҷиктаборони Бадахшони Афғонистон мебошад.
Дар аввали ҳукумати Толибон ӯ фармондеҳи нерӯҳои ҳавоии Афғонистон буд
Баъдтар волии вилояти Бадахшон таъйин гардид
Ҳоло фармондеҳи пойгоҳи низомии 217 Қундуз мебошад
Ӯ аз ҳамсафони Мавлавӣ Фасиҳуддин, яке аз фармондеҳони пурқудрати Толибон шинохта мешавад.
Мавлавӣ Амонуддин дар идомаи изҳороташ мегӯяд, ки «танҳо монеа барои ишғоли Тоҷикистон ҳузури Русия аст», аммо бо итминон таъкид мекунад, ки «Русия ҳоло дар ҷанги Украина сахт даргир шудааст ва ин монеа низ қобили ҳал мебошад.»
Чаро Толибон Тоҷикистонро таҳдид мекунанд?
Муносибати Тоҷикистон ва Толибон аз замони ишғоли Афғонистон аз ҷониби ин гурӯҳ дар августи соли 2021 пуртаниш боқӣ мондааст.
Сабабҳои асосии ин таниш:
1️⃣ Тоҷикистон ба Толибон эътироф надод
Душанбе то ҳол Толибонро ҳамчун ҳукумати расмии Афғонистон эътироф накардааст.
2️⃣ Паноҳ додани мухолифони Толибон
Тоҷикистон раҳбарони Фронти муқовимати миллии Афғонистон (ФМА)-ро ҳимоят мекунад, ки боиси хашми Толибон шудааст.
3️⃣ Фаъолияти гурӯҳҳои террористӣ дар минтақа
Гурӯҳи «Давлати исломии Хуросон» (ДИИШ-Х), ки дар Афғонистон фаъолият мекунад, борҳо таҳдид кардаанд, ки ба Тоҷикистон ҳамла хоҳанд кард.
Русия ва омилҳои байналмилалӣ
Мавлавӣ Амонуддин Русияро ягона монеаи ҷиддӣ барои ҳамла ба Тоҷикистон мешуморад.
Ӯ мегӯяд, «Агар русҳо дар Тоҷикистон набошанд, гирифтани ин кишвар кори осон хоҳад буд.»
Дар ҳақиқат, Русия яке аз кафилони амнияти Тоҷикистон ба шумор меравад ва дар ин кишвар пойгоҳи низомии 201-ум дорад. Аммо бо даргир будани Русия дар ҷанги Украина, Толибон эҳтимолан инро як фурсат барои таҳкими нуфузи худ дар минтақа мебинанд.
Таҳдидҳои қаблии Толибон ва ДИИШ
Ин бори аввал нест, ки намояндагони Толибон ба Тоҷикистон таҳдид мекунанд.
🔹 Соли 2022 Мавлавӣ Абдулҳамиди Хуросонӣ, яке аз фармондеҳони Толибон, ба мақомоти Тоҷикистон таҳдид карда буд. Аммо дертар узрхоҳӣ кард.
🔹 Гурӯҳи ДИИШ-Х, ки бо Толибон душманӣ дорад, низ борҳо таҳдид кардааст, ки ба Тоҷикистон ҳамла мекунад.
Бархе таҳлилгарон бар ин назаранд, ки Толибон бо чунин изҳорот мехоҳанд нуфузи худро дар минтақа таҳким бахшанд ва ҳукумати Тоҷикистонро таҳти фишор қарор диҳанд.
Чаро Толибон чунин изҳорот медиҳанд?
1️⃣ Намоиши қудрат
Толибон мехоҳанд худро як нерӯи низомии қавӣ нишон диҳанд.
2️⃣ Таъқиби мухолифони Толибон
Дар Тоҷикистон паноҳанда шудани роҳбарони Фронти муқовимати миллӣ, ки зидди Толибон ҷанг мебаранд, барои онҳо хушоянд нест.
3️⃣ Фишор ба Душанбе барои эътироф кардани ҳукумати Толибон
Ин гурӯҳ умед дорад, ки бо таҳдиду фишор метавонад муносибатҳо бо Тоҷикистонро тағйир диҳад.
Чӣ гуна Тоҷикистон ба ин таҳдидҳо муносибат мекунад?
🔹 То кунун мусоҳиба ё вокуниши расмӣ аз ҷониби ҳукумати Тоҷикистон дар робита ба изҳороти Мавлавӣ Амонуддин нашр нашудааст.
🔹 Тоҷикистон узви Созмони Паймони Амнияти Дастаҷамъӣ (СПАД) мебошад, ки маънои онро дорад, ки дар сурати таҳдиди ҷиддии низомӣ, Русия ва дигар шарикони амниятӣ метавонанд дахолат кунанд.
🔹 Тоҷикистон нерӯҳои сарҳадии худро дар марз бо Афғонистон тақвият додааст, то пеши роҳи ҳар гуна таҳдиди эҳтимолиро гирад.
Хулоса: Хатар воқеӣ аст ё танҳо сухан?
Бархе таҳлилгарон бар он назаранд, ки Толибон воқеан қудрати низомии кофӣ барои ҳамла ба Тоҷикистон надоранд ва ин изҳорот бештар ҷанбаи таблиғотӣ дорад.
Аммо набояд таҳдидҳоро нодида гирифт, зеро:
✅ Толибон собиқадори ҷангӣ ва таҷрибаи дарозмуддат дар амалиётҳои низомӣ доранд
✅ Русия ҳоло дар Украина заиф шудааст ва наметавонад пурра ба амнияти Осиёи Марказӣ диққат диҳад
✅ Дар Афғонистон гурӯҳҳои дигар, аз ҷумла ДИИШ, низ фаъол ҳастанд ва метавонанд вазъро печидатар кунанд
Дар ҳоле ки Толибон эҳтимолан амалан ба Тоҷикистон ҳамла намекунанд, идомаи чунин изҳорот метавонад барои минтақа ноамнӣ ва беэътимодӣ эҷод кунад.
Тоҷикистон, дар ин ҳолат, бояд таҳдидҳоро ҷиддӣ бигирад ва ҳамкориҳои амниятии худро бо Русия ва кишварҳои минтақа тақвият диҳад.
Больше на Хабарҳои Тоҷикистон – Садои мустақили мардум
Subscribe to get the latest posts sent to your email.